Sophie koningin der Nederlanden
Koningin Sophie is een relatief onbekende uit de koninklijke geschiedenis. Over haar is een biografie verschenen.
Ons rijtje Nederlandse koninginnen begint steevast met Emma, gevolgd door Wilhelmina, Juliana en Beatrix. Emma was de tweede vrouw van koning Willem III; zijn eerste vrouw Sophie is een relatief onbekende uit de koninklijke geschiedenis. Over haar is een biografie verschenen.
Veelschrijver
Auteur Dianne Hamer laat veelschrijver Sophie ruim aan het woord. Maar ook andere eigentijdse bronnen krijgen de ruimte. In het eerste gedeelte van de biografie pakt dat prima uit. Er ontstaat een levendig beeld van Sophies jeugdjaren dankzij de bespiegelingen die zij over haar kinderjaren heeft opgeschreven.
In latere hoofdstukken zijn de vele citaten niet altijd een meerwaarde, zeker aangezien sommige thema’s zich blijven herhalen: de lompheid van haar echtgenoot koning Willem III, de gemeenheid van schoonmoeder Anna Paulowna, de bezoeken en briefwisselingen van deze en gene, de belabberde gezondheid van haar kinderen en van haarzelf.
Leopold von Ranke en Heinrich Schliemann
Sophie is een interessant persoon: een intelligente vrouw die contact had met belangrijke tijdgenoten zoals historici Leopold von Ranke en John Motley, keizer Napoleon III en archeoloog Heinrich Schliemann. In de ‘nationalistische’ negentiende eeuw is de vraag in hoeverre zij al Europeaan was. Hoewel we te weten komen wie ze ontmoette en dat Motley bijvoorbeeld vond dat “haar tanden prachtig en haar handen klein zijn” is er weinig duiding van de rol en waardering van Sophie als intellectueel en/of mecenas.
Complexe vrouw
Hamer geeft de voorkeur aan het volgen van Sophie, waarbij ze soms zelfs van dag op dag beschrijft wat zij ondernam. Dat verveelt wel op den duur. Een selectiever opname van informatie had gekund. De citaten hadden bijvoorbeeld meer in dienst kunnen staan van het ontstaan van een scherper beeld van Sophie als intellectuele, gevoelige maar bovenal complexe vrouw.
In het ‘Tot besluit’ geeft de auteur in enkele zinnen duidelijk weer hoe complex en paradoxaal Sophies bekentenissen waren, zoals “ze klaagde over eenzaamheid, maar schreef zelf dat ze uit haar correspondentie veel voldoening haalde.” Deze interessante tegenstellingen zijn in de hoofdstukken enigszins ondergesneeuwd door het chronologisch verloop van de tekst.
De tekst wordt begeleid door zwart-witillustraties en er is een kleurenkatern. Met stambomen en notenapparaat.
Dianne Hamer,
Sophie, koningin der Nederlanden.
Biografie van Sophie van Württemberg (1818-1877) op basis van brieven en dagboeken.
(Hilversum 2011)
ISBN 978-90-8704-201-1, €25,00
279 blz., ingenaaid, geïllustreerd (deels kleur)
Uitgeverij Verloren
Pingback: Omzwervingen Louise Elisabeth Vigée Le Brun - Historiën