Filip I, Zoon van Boudewijn
Filip I regeert vanaf 21 juli 2013 België. Het volk, zeker dat van Vlaanderen, wat deze vorst zal brengen. Thierry Debels doet in Filip I, Zoon van Boudewijn verslag van zijn leven tot zover.
Het leek mij op zijn plaats om een biografie over Filip I van België te lezen om het beeld bij te stellen dat ik had van de zevende koning van België. Op basis van de televisieflitsen en foto’s in de media kwam een niet al te vlotte man naar voren. Zulke magere bronnen doen natuurlijk geen recht aan iemand en een verdieping zou dat beeld kunnen veranderen. Dat doel is bereikt na het lezen van Filip I, Zoon van Boudewijn. Maar anders dan ik had verwacht.
Belabberd Vlaams
Filip is niet alleen een beetje een suffe dromer volgens auteur Thierry Debels. Hij kan ook gewoonweg bot uit de hoek komen. Hij spreekt nog steeds belabberd Vlaams, de taal van de meerderheid van zijn onderdanen. Doet politieke uitspraken en vraagt de pers waarom zij toch zo negatief over hem schrijven. Een gebrek aan relativeringsvermogen maakt het moeilijk voor hem te aanvaarden dat een vorst niet langer een absoluut monarch is, maar toch vooral ook een man van het volk moet zijn. Alles wijst erop dat hij er niet klaar voor was om koning te worden. Dit is uiteindelijk toch gebeurd op 21 juli 2013.
Koning Boudewijn
Debels vertelt een chronologisch verhaal van Filips leven. Filip wordt in 1960 geboren als de zoon van de Italiaanse prinses Paola en Albert, de broer van de Belgische koning Boudewijn. Als het Boudewijn en zijn vrouw Fabiola duidelijk wordt dat zij geen eigen nageslacht zullen krijgen, nemen zij hun neef onder hun hoede. Het huwelijk van Albert en Paolo is zeker geen sprookje dus dat maakt het mede verklaarbaar dat Filip zich sterk aangetrokken voelt tot zijn oom.
Boudewijn was een koning met een missie. Ook Filip spreekt van “zijn missie”. Boudewijn is een streng katholiek; ook Filip is zeer gelovig. Dat verklaart de ondertitel van de biografie. Maar waar Boudewijn nog een charismatisch persoon was, heeft Filip weinigen voor zich in weten te nemen.
Handelsmissies
Boudewijn sterft in 1993. Heeft Filip zichzelf in de decennia erna herontdekt? Niet echt. Debels vertelt over de misstappen die Filip begaat tijdens de handelsmissies die Filip leidt. Debels vertelt over alle handelsmissies. We krijgen alle data. Zelfs van vakantietripjes en heruitzendingen van documentaires. De opmerking die de schrijver aan het einde van zijn boek maakt “Het bewijst nog eens dat sommige media het verschil niet kunnen maken tussen hoofdlijnen en details”, is m.i. vooral ook autobiografisch. De biografie is ondanks de soms onbeduidende informatie en herhaling die optreedt in het chronologisch verhaal (’weer een handelsmissie’) prima te lezen. De licht cynische toon is vermakelijk: “Die dag leert hij hoe oesterzwammen worden gekweekt, een essentieel onderdeel uiteraard van de opleiding om koning te worden.”
Mathilde
Debels schroomt ook niet om hearsay op te nemen. De “publieke geheimen” dat Filip niet door een deur kan met zijn broer Laurent en dat de Nederlandse koning Willem-Alexander Filip met enige spot bekijkt, neemt Debels zonder overtuigende argumentatie op. Ook Mathilde komt er als ‘dominante tante’ niet altijd goed af in de ooggetuigenverslagen. Je zou dit smalend af kunnen doen als roddeljournalistiek; anderzijds is het natuurlijk niet per se bezijden de werkelijkheid.
Filip I, Zoon van Boudewijn is duidelijk geen rehabilitatie van het beeld dat Filip heeft. Daarvoor kan hij eigenlijk alleen zelf zorgen in zijn jaren als koning van België.
Thierry Debels
Filip I, Zoon van Boudewijn
(Kalmthout/Zutphen 2013)
ISBN 978 90 5730 964 9, € 19,50
Pelckmans/Walburg Pers