Geschiedenis van de wintertijd
Het is weer wintertijd. Waarom hebben we wintertijd en zomertijd? En sinds wanneer?
Het is weer wintertijd. Bron: bndestem.nl
De vraag of je je horloge nu een uur voor- of achteruit moet zetten, zorgt bij velen ieder half jaar weer voor verwarring. Bij het begin van de wintertijd zet je de klok een uur terug. Je hebt een uur extra weekend. Bij de zomertijd gaat deze een uur vooruit: voorjaar = klok vooruit.
Wanneer werd voor het eerst de deze tijdsindeling ingevoerd in Nederland? Dit gebeurde in 1916, in navolging van buurland Duitsland. Een wettelijke regeling volgde in 1918. De jaren 1946-1976 kenden geen winter- en zomertijd. Sinds 1977 tot nu is weer de halfjaarlijkse wisseling.
Midden-Europese tijd
Bij het verzetten van de klok wordt in heel Nederland de klok van 3 naar 2 gezet. Een eenheidstijd in het hele land is een relatief modern verschijnsel. In de 19 eeuw wordt het onhandig om met de zonnetijd te werken waarbij de tijd per plaats enkele minuten verschilt. Niet de zon maar de mens is in de 19e eeuw de maat geworden. Preciezer nog: de trein. De tijdverschillen die er zijn tussen het oosten en westen van Nederland zorgen ervoor dat reizigers hun uurwerk moeten bijstellen na een reis en de dienstregeling moet rekening houden met de tijd van vertrek- en eindpunt. Dit is ronduit verwarrend. De Nederlandse Spoorwegen stellen in 1892 de tijd van Amsterdam als eenheidstijd in. In 1908 werd een wet aangenomen dat de Amsterdamse tijd voor heel Nederland geldt.
Wat gebeurde er in de tijd dat Nederland onderdeel was van het Duitse Rijk in de Tweede Wereldoorlog? De bezetter voerde de Midden-Europese tijd in. De Nederlanders maakten een kleine sprong in de tijd: 1 uur en 40 minuten zetten zij de klok vooruit. Om de bevolking te helpen om de tijd te hanteren, worden kalenders uitgegeven zoals degene die afgebeeld is van Algemeene Friesche Levensverzekeringsmaatschappij en de Groot-Noordhollandsche van 1845. Na de Tweede Wereldoorlog bleef de Midden-Europese tijd gelden.
Website Wettelijke tijd
Het Institute for History and Foundations of Science van Universiteit Utrecht heeft een website over de Wettelijke tijd in Nederland. Deze site is de moeite waard (hoewel er geen sprake lijkt te zijn van een inhoudelijke update na 2011), want het verhaal van de zomertijdregeling is niet verteld na het beantwoorden van enkele vragen.
Tijden volgens Midden-Europese tijd, oktober-december 1940.
Tijden volgens de Midden-Europese tijd, januari-maart 1941.
Geef een reactie