Grieken hebben een nieuwe Heracles nodig

Heracles is de grootste held van de Griekse Oudheid. De eretitel heeft hij verdiend omdat hij 12 werken succesvol heeft uitgevoerd. Hij is het onderwerp van een themanummer van Lampas.

Wat zijn de 12 werken van Heracles?

  1. Heracles LampasHij doodt de leeuw van Nemea
  2. Hij doodt de hydra van Lerna
  3. Hij vangt de hinde van Ceryneia
  4. Hij vangt het Erymantische everzwijn
  5. Hij maakt de stallen van Augias schoon
  6. Hij doodt een aantal Stymphalische vogels
  7. Hij vangt de stier van Kreta
  8. Hij vangt de paarden van Diamedas
  9. Hij verovert de gordel van de Amazonekoningin Hippolyte
  10. Hij brengt de kudde van Geryon in veilige haven (nu ja, ze sterven uiteindelijk wel de offerdood)
  11. Hij haalt de hellehond Cerberus uit de onderwereld
  12. Hij haalt appels uit de verborgen tuin van de Hesperiden

Waarom doet Heracles al die moeite?

Het Orakel van Delphi heeft Heracles opgedragen 12 jaar lang uit te voeren wat Eurystheus, koning van Mycene, hem opdraagt. Dit was een soort taakstraf voor de waanzinnig geworden Heracles zijn eigen kinderen had vermoord.
Heracles is tot waanzin gedreven door Hera. Deze jaloerse vrouw van oppergod Zeus stond hem naar het leven omdat hij de zoon was van haar man bij prinses Alkmene. En Hera had genoeg van de slippertjes van Zeus.

What’s in it for Heracles?

Hoewel zowel aanleiding als de werken zelf uiterst onprettig zijn, levert het Heracles wel iets op. Zijn roem ontstijgt die van vele goden uit het Griekse pantheon. En nu is er zelfs een themanummer van Lampas, tijdschrift voor classici (december 2014) aan hem gewijd. In het voorwoord wordt Heracles op ludieke wijze geïntroduceerd. “Hij is het Utrecht Centraal van de klassieke mythologie, alles komt in hem samen: hij is de schakel tussen goden en mensen, knooppunt van alle hoeken van de wereld, tegelijk koning en slaaf, godenzoon en heldenvader, bastaard en monsterdoder, dommekracht en culture hero, redder en verloren zoon. Geen Griek die hem niet als voorbeeld zag.”
Niet alleen voor Grieken, en niet alleen in de Oudheid was Heracles een inspiratiebron. Kunstenaars van alle tijden hebben hem uitgebeeld of herdacht. Hij geldt als rolmodel in poëzie en filosofische overpeinzingen in de Oudheid. Maar ook moderne grootheden als Johann Sebastian Bach en Agatha Christie zetten Heracles en zijn werken centraal in hun eigen werk.

‘Een held met vele gezichten’ doet prima dienst als inleidend hoofdstuk omdat hier alle werken kort worden samengevat en auteur Ruurd Halbertsma (conservator Rijksmuseum voor Oudheden) aangeeft in welke mate kunstenaars een werk als inspiratiebron zagen. Het artikel geeft ook inzicht in de toon van deze Lampas. De artikelen zijn uitermate toegankelijk, ook voor leken wiens Grieks abominabel is (zoals ik). De kleurenfotokatern maakt deze boeiende bundel tot een mooi werk.

Heracles

Lampas, tijdschrift voor classici, jaargang 47, 4

(Hilversum december 2014)

ISBN 978 90 8704 476 3, € 11,-

Uitgeverij Verloren

[bol_product_links block_id=”bol__selected-products” products=”9200000031681989″ name=”Heracles” sub_id=”” link_color=”E94C00″ subtitle_color=”E94C00″ pricetype_color=”000000″ price_color=”E94C00″ deliverytime_color=”C20318″ background_color=”FFDF80″ border_color=”E94C00″ width=”200″ cols=”1″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]

Leon Mijderwijk

Leon Mijderwijk (1975) studeerde voor Leraar Geschiedenis 2e graads aan de HU en deeltijd Geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht. Zijn aandacht gaat uit naar de vroege middeleeuwen, in het bijzonder van Engeland. Hij schreef artikelen en recensies voor Westerheem, Archeologie Magazine, So British & Irish, Muntkoerier en Filatelie. Leon is redactiemedewerker van het Detectormagazine en Historiën-redacteur. Hij onderhoudt contact met diverse uitgeverijen, archeologen en historici.

More Posts

Schrijf je in voor TOEN!