In het boek IJzeren doodskisten beschrijven vier auteurs het onderwerp onderzeeboten tijdens de Eerste Wereldoorlog.

In het boek IJzeren doodskisten beschrijven vier auteurs het onderwerp onderzeeboten tijdens de Eerste Wereldoorlog. Waar vele auteurs zich richten op het uitputtend beschreven westelijk front, werpt boek een blik op een front dat zich onder water afspeelde. De auteurs van IJzeren doodskisten gaan thematisch in op de diverse aspecten van het Duitse onderzeebootwapen.

Onderzeebootoorlog
Over het algemeen worden er geen onontdekte gegevens naar voren gehaald, maar wel komen er een aantal ondergesneeuwde feiten naar boven. Zo gaat Andriessen in op de achtergronden van de beslissing van de Duitse leiding tot de onbeperkte onderzeebootoorlog. Andriessen maakt in zijn betoog duidelijk dat het een weloverwogen beslissing was die lange tijd werd tegengehouden door de Duitse kanselier Bethmann Hollweg. De houding van de geallieerden stelde het Duitse opperbevel voor een moeilijke keuze tussen ernstige problemen met de Verenigde Staten en Engeland dat grote hoeveelheden materieel overbracht naar het westelijk front. Toen het besluit eenmaal genomen was om de onbeperkte duikbootoorlog te beginnen leidde dit bijna tot uitschakeling van Engeland. Via de onderzeeboten kon Duitsland de machtige Engelse Home Fleet links laten liggen en grote hoeveelheden transportschepen tot zinken brengen.

Verenigde Staten
IJzeren doodskisten neemt verder de rol van de Verenigde Staten onder de loep. Deze bleek uiteindelijk toch niet zo zuiver te zijn als vaak wel werd gedacht. Waar het Amerikaanse volk nog redelijk neutraal stond tegenover de oorlog en de Duitsers, was de Amerikaanse leiding in een vroeg stadium voor deelname aan geallieerde zijde. Zo gebruikte de Amerikaanse regering de torpedering van Amerikaanse schepen door Duitse onderzeeboten als voorbereiding op de oorlog.

Dreadnoughts
Even  interessant is de geschiedenis van het onderzeebootwapen. Lange tijd werd dit wapen als onbelangrijk gezien in een tijd waarin de grote Dreadnoughts de boventoon voerden. Hoogstens zouden de onderzeeboten ingezet kunnen worden voor verkenning en de admiraals waren pas bereid de waarde van de boten te erkennen als die zich bewezen hadden. Al spoedig bewezen de Duitse onderzeeboten hun waarde. Aangezien er echter weinig boten waren wierpen zij nog geen gewicht in de schaal. Het Duitse opperbevel zag na enkele optredens in dat de onderzeeboten een belangrijk wapen waren in een mogelijke overwinning en lieten meer schepen bouwen. De levering van de schepen ging echter niet snel genoeg om voortijdig een einde te maken aan de oorlog. Toen er voldoende Duitse boten waren hadden de geallieerden inmiddels een werkzame tactiek tegen de onderzeeboten ontdekt.

Toen de wapenstilstand eenmaal getekend was bleek de grote angst van de geallieerden voor het Duitse wapen: naast alle oppervlakte schepen moesten ook alle onderzeeboten overgedragen worden en werd het Duitsland in het verdrag van Versailles verboden om over onderzeeboten te beschikken.

Wim Schüling

More Posts