Op zoek naar het religieus erfgoed
2008 is het Jaar van het Religieus Erfgoed. Dit erfgoed houdt gelukkig niet op te bestaan na dit jaar. Dus voor degenen die actief op zoek willen naar de geschiedenis van hun kerkelijke gezindte is er Op zoek naar het religieus Erfgoed.
2008 is het Jaar van het Religieus Erfgoed. Veel aandacht is daarbij uitgegaan naar de monumenten van de religie, waaronder kerken en kerkelijke kunst. Een lexicon is verschenen om alle voorwerpen die in de kerken worden gebruikt te duiden.
Maar erfgoed is een ruim begrip. In Op zoek naar religieus erfgoed vragen de auteurs aandacht voor het papieren erfgoed dat op tal van plaatsen is te vinden in archieven. De ondertitel luidt Handleiding voor onderzoek in kerkelijke archieven. “Deze archiefgids wijst u op de mogelijkheden en de onmogelijkheden waarmee u te maken krijgt bij uw onderzoek”. Deze doelstelling sluit impliciet uit dat ook een oplossing wordt geboden. Voor zover dit zou kunnen, had het boek veel omvangrijker uitgevallen. En de auteurs zijn er in de 180 pagina’s al in geslaagd om een verscheidenheid aan informatie te bieden.
Protestantse versnippering
De publicatie begint met algemene hoofdstukken over het religieus erfgoed en de kerkelijke geschiedenis van Nederland. Vooral het schema van de protestantse kerkgenootschappen sinds 1816, waarop alle vertakkingen te zien zijn, maakt duidelijk hoe lastig het is om het beeld van zo’n versnipperd landschap te schetsen. Hoewel het enige voorkennis vraagt, is die korte geschiedenis helder en ‘compleet’. Ook de organisatie van diverse gezindten wordt in een hoofdstuk onder de loep genomen.
In ‘Archieven en verzamelingen’ en ‘Onderzoek’ komen de praktische zaken van het actief graven naar het papieren religieus erfgoed aan de orde. Net als bij de andere hoofdstukken zijn hier literatuurlijsten opgenomen van boeken die de onderzoeker meer kennis of informatie kunnen verschaffen.
Tien onderwerpen
De andere hoofdstukken zijn gewijd aan tien afzonderlijke onderwerpen, zoals kerkelijke gebouwen, verenigingsleven, scholing, zending en missie. Het boek besluit met een ‘Overzicht van tijdschriften op het gebied van de Nederlandse religieuze geschiedenis’ en ‘Handige webadressen’.
Dankzij de algemene inleiding en de informatie die bij de tien onderwerpen wordt gegeven, is de handleiding niet alleen interessant voor degenen die actief op onderzoek uitgaan, maar ook voor de lezer die kort maar krachtig een beeld van de religieuze geschiedenis van Nederland wil krijgen. En als hem iets aanspreekt, kan hij putten uit de literatuurlijst of zijn weg naar het archief maken.
Engen, H. van, en Robijn, V.,
Op zoek naar het religieus erfgoed, Handleiding voor onderzoek in kerkelijke archieven
(Hilversum 2008)
ISBN 978-90-8704-036-9, € 19,00
Uitgeverij Verloren
Geef een reactie