Scabreuze roman uit de Oudheid, Lucius of: de ezel
Lucius of: de ezel is een rechttoe-rechtaan-verhaal uit de Klassieke Oudheid over de avonturen van een mens in ezelgedaante.
Als je de gedachte hebt dat alle teksten uit de Klassieke Oudheid een toonbeeld zijn van hoge moraliteit en intellectuele verhevenheid dan zal Lucius of: de ezel je verrassen. Het is een verhaal waarin gewelddadige gedachten en platvloerse seks hoogtij vieren. Als dat geen aanbeveling is.
Vertaling
Docent klassieke talen Christiaan Caspers zet deze Oudgriekse tekst uit de tweede eeuw na Chr. in in zijn klas en ik kan me voorstellen dat de leerlingen hierbij wel te motiveren zijn om bij de les te blijven. De vertaling van zijn hand is uitgegeven. In het voor- en nawoord gaat hij in op bepaalde aspecten van deze tekst die ‘zorgvuldig (is) ontdaan van enig religieus, filosofisch of moralistisch gewicht’. Onder meer gaat hij na wat een aantal toespelingen op teksten van Plato betekenen en beschrijft hij de verwantschap met andere ezelverhalen uit de Oudheid.
Onder de gordel
De vertelling gaat namelijk over Lucius die door een betovering in ezelsgedaante door het leven moet. Voordat hem dit overkomt, maakt hij nog enkele prettige avonden door met de bediende van zijn gastheer:
“En toen stond ze op, bracht ze zichzelf in gereedheid en zei: “Laat nu maar eens zien wat voor ‘ n worstelaar je bent en dat je ook van onder de gordel iets klaarmaakt.””
De gedaantewisseling betekent zelfs niet het einde van het seksleven van Lucius en daarvoor hoeft hij niet eens op zoek naar een gewillige ezelin.
Dirty talk
De vertaler ziet in de tekst gelijkenissen met een postmoderne roman, de auteur voelt zich immers niet geremd door conventies. Een enkele keer is vertaler ook erg vrij geweest in woordkeus. Als een woedende boer op de ezel inslaat, doet hij dat ‘als een filiaalmanager op een winkeldief’ wat je plots uit de verbeelding van de Oudheid trekt. Het begrip dirty talk is weliswaar ook niet eigentijds maar is in dit eigenaardige verhaal volledig op zijn plaats.
Lucianus,
Lucius of: de ezel
Een postmoderne roman uit de Oudheid
Caspers, C. vertaling, inleiding en commentaar
(Amsterdam 2018)
ISBN 978 90 253 0940 4, € 7,50, 94 p.
Athenaeum – Polak & Van Gennep
[bol_product_links block_id=”bol_5bd4b99c10bce_selected-products” products=”9200000095628487,1001004001956268″ name=”Lucius” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FF9C38″ border_color=”D21C00″ width=”400″ cols=”2″ show_bol_logo=”1″ show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]