Sealand: de kleinste micronatie ter wereld

2 september 1967. De voormalige landmachtofficier Paddy Roy Bates neemt samen met wat familieleden en metgezellen het Britse oorlogsplatform Fort Roughs in, dat een kilometer of twaalf bij Suffolk uit de kust ligt. De aanwezige radiopiraten worden weggejaagd en Sealand wordt gesticht.

Radiopiraten

Bates had de overname goed voorbereid. Al kerstavond op 1966 nam hij de beslissing om het fort in te nemen. Aanvankelijk lijkt het een wisseling van de wacht. Bate had Fort Roughs ontdaan van radiopiraten, maar hij was er zelf ook een. Maar in plaats van het lanceren van een nieuwe piratenzender, deed hij iets heel anders: hij riep Fort Roughs uit tot een soevereine staat met een nieuwe naam: Prinsdom Sealand.

Sealand

Sealand. bron: wikimedia commons

 

Geschutsplatform

Het nieuwe landje dat Bates had uitgeroepen was met een oppervlakte van 550 vierkante meter met recht een micronatie: kleinere micronaties bestonden en bestaan niet. Sealand was ook niet meer dan een oud geschutsplatform dat de Britten tijdens de Tweede Wereldoorlog als onderdeel van een netwerk van forten en geschutsplatformen voor de kust hadden geplaatst, om zo de Duitse luchtmacht beter te kunnen bestrijden. Bates onthulde al snel een vlag voor zijn zelfverklaarde prinsdom, gevolgd door postzegels, munten en paspoorten.

vlag_sealand

De vlag van Sealand. bron: wikimedia commons

Britse reactie

Aanvankelijk werd Bates door de Britse regering nog gezien als een ongevaarlijke mafkees. Maar het idee dat Sealand in de toekomst mogelijk een probleem kon worden zoals Cuba voor de Verenigde Staten, zorgde ervoor dat de Britten tot actie overgingen. Om te voorkomen dat anderen ook micronaties konden uitroepen op verlaten Britse zeeforten, werden al deze militaire objecten die buiten de territoriale wateren lagen, opgeblazen. Volgens Bates werden de bewoners van Sealand daarbij behoorlijk geïntimideerd. Helicopters van het Britse leger vlogen af en aan met explosieven, en de ploegen die de platforms moesten opblazen voeren in een bootje langs Sealand, waarbij de bemanning de Sealanders toeriep dat zij de volgende zouden zijn. Bates reageerde door met een geweer een paar waarschuwingsschoten voor de boeg van het bootje te geven. De bemanning van het bootje koos daarna eieren voor hun geld en lieten Bates verder met rust.

sealand_dollar

De Sealand Dollar is de ‘officiële” munteenheid van Sealand. bron: wikimedia commons

De ‘oorlog’ van 1978

Tien jaar later vond een nieuw incident plaats. In augustus 1978 kwam een groep Nederlanders en een Duitser naar het platform toe voor het voeren van zakelijke besprekingen. De Duitser was niemand minder dan Alexander Achenbach, die zichzelf de premier van Sealand noemde. Roy Bates was op dat moment in Engeland, en had het beheer over het platform overgelaten aan zijn zoon Michael. In plaats van handelsgesprekken te voeren, nam het groepje het platform over en ‘gijzelden’ Michael.

Toen Roy Bates van de overname hoorde, kwam hij onmiddellijk in actie. Samen met wat vrienden voer hij naar Sealand voor een ‘tegenaanval’, waarbij de Nederlanders en de Achenbach ‘krijgsgevangen’ werden gemaakt. Het groepje werd een paar weken vastgehouden, ondanks inspanningen van de Nederlandse en Duitse overheden om hen vrij te krijgen. De Britten hielden zich volledig afzijdig. Na een maand stuurde Duitsland een diplomaat naar Sealand, in een poging de patstelling te doorbreken. Na dit diplomatieke bezoek liet Bates – in lijn met de Geneefse Conventie – de Nederlanders vrij. Achenbach hield hij nog wat langer vast, omdat Bates vond dat deze zich schuldig had gemaakt aan landverraad, omdat de man in het bezit was van een Sealands paspoort. Maar om de goede naam van Sealand te behouden, ging Bates overstag en liet hij ook Achenbach gaan. Het bezoek van de Duitse diplomaat zag Bates wederom als een de facto erkenning van Sealand, deze keer door Duitsland. Achenbach keerde terug naar Duitsland en begon daar een ‘regering’ in ballingschap. Zijn opvolger Johannes Seiger beweert nog steeds de rechtmatige heerser over Sealand te zijn.

Rechtmatige zelfstandigheid?

Bates vond dat het uitroepen van de zelfstandigheid van Sealand een rechtmatige daad was. De Britten hadden de verdedigingsforten tijdens de Tweede Wereldoorlog ver buiten de territoriale wateren gebouwd. Een actie die volgens Bates in feite illegaal was.

In 1968 boog een rechtbank in Essex zich over deze vraag, omdat Bates voor de rechtbank moest komen vanwege het schieten op het bootje met de destructieploeg. Tijdens de zitting kwam de rechter tot de conclusie dat:

“this is a swash buckling incident perhaps more akin to the time of  Sir Francis Drake, but it is my judgment is that the UK courts have no jurisdiction.”

Natuurlijk bleef een officiële erkenning van de Britten of de Duitsers uit. Sterker nog: in 1987 verruimde Groot-Brittannië haar internationale wateren van 6 kilometer naar 22 kilometer, waardoor Sealand nu ineens binnen het Britste zeggenschapsgebied viel. In 1994 kwam daar nog een uitspraak van de Verenigde Naties overheen. De United Nations Convention on the Law of the Sea stelde het volgende:

 “Artificial islands, installations and structures do not possess the status of islands. They have no territorial sea of their own, and their presence does not affect the delimitation of the territorial sea, the exclusive economic zone or the continental shelf”.

Desondanks lieten de Britten Sealand met rust. Na een grote brand in 2006, waarvan de schade wel helemaal hersteld werd, probeerde The Pirate Bay Sealand te kopen. Het liep op niets uit.

In 2012 overleed Roy Bates aan de gevolgen van Alzheimer. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Michael. Michael woont inmiddel in Essex en heeft het beheer over het platform overgelaten aan een paar vertegenwoordigers.

Commerciële activiteiten en public relations

Naast de postzegels en munten die Sealand uitgeeft, kan iedereen die wel eens heeft gedroomd van het hebben van een adellijke titel er eenvoudig eentje kopen via de website van Sealand. Vanaf 30 Britse pond ben je al een Lord of een Lady. Betaal je 15 pond extra dan mag je jezelf een Baron of een Baroness noemen en een ridder ben je al voor 100 Britse pond. Verder kun je in de webshop terecht voor t-shirts, mokken, vlaggetjes en andere toeristische hebbedingetjes.

Naast het binnenhalen van geld om de operationele kosten van het platform te dekken, wordt er ook geïnvesteerd in public relations. Er is een officiële website, er wordt een online krant uitgegeven en er worden namens Sealand afvaardigingen gestuurd naar diverse evenementen. Sealand heeft een eigen voetbalteam, maar de prestaties zijn geen wereldnieuws. Kroon op de PR-campagne is ongetwijfeld de plaatsing van de nationale vlag van Sealand op de top van de Mount Everest, in 2013, door bergbeklimmer Kenton Cool.

Toekomst

Volgens de website van Sealand is het nodig voor het voortbestaan van Sealand om een bestendige en duurzame economie op te bouwen. Op die manier kan het fort onderhouden worden, kan de boodschap van vrijheid verspreid worden en kan ook de derde ambitie worden gerealiseerd: een uitbreiding van het grondgebied. Momenteel zinspeelt Sealand op het winnen van land rondom het platform, om op die manier het grondoppervlak te vergroten. Als voorbeeld neemt Sealand daarbij het in Alaska gelegen Northstar Island, een kunstmatig eiland in de Beaufort Zee. Northstar Island is eigenlijk een booreiland. Vanwege het kruiende pakijs is er gekozen voor een echt eiland in plaats van een traditioneel booreiland, dat de krachten van het kruiende ijs niet zou overleven.

northstar_island

Northsstar Island. bron: wikimedia commons

Iedereen kan meedenken over de toekomst van Sealand, inclusief alternatieve en wellicht goedkopere vormen van grondgebied winnen. Want de kosten voor de bouw van een eiland zoals Northstar Island zijn zo’n 800 miljoen dollar. Dat redt je niet alleen met de verkoop van adellijke titels.

Officiële website van the Principality of Sealand

Website van de Achenbach Sealand regering in ballingschap

[youtube]https://www.youtube.com/watch?v=OhrzXYmxFdw[/youtube] [youtube]https://www.youtube.com/watch?v=cktpmy-iiJQ[/youtube] [youtube]https://www.youtube.com/watch?v=dk2zHkrcXwA[/youtube] [youtube]https://www.youtube.com/watch?v=LCyTTkNIg2M[/youtube] [bol_product_links block_id=”bol_56bc5dd7478eb_selected-products” products=”9200000051206449,1001004007916923,1002004011889958,9200000026168149,1001004004721153,9200000040120092″ name=”sealand” sub_id=”” link_color=”000000″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”ED1000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFA012″ border_color=”D25400″ width=”600″ cols=”3″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]

Erik Sweers

Erik Sweers studeerde van 1997 tot 2004 geschiedenis aan de universiteit van Utrecht. Sinds 2008 is hij redacteur voor Historiën. Erik heeft in samenwerking met diverse uitgeverijen lesmateriaal voor het voorgezet onderwijs gemaakt, zoals GeschiedenisNU en de geschiedenislesmethode Columbus.

More Posts - Website

Schrijf je in voor TOEN!