Victoria en Albert gaven koninklijke ziekte door #3 incest

Gepubliceerd | Door Tim Wachelder

Hemofilie staat bekend als de koninklijke ziekte, omdat zoveel van de afstammelingen van de Engelse koningin Victoria (1819-1901) en haar man Prins Albert van Saksen-Coburg-Gotha (1819-1861) er aan leden. Victoria en Albert waren naar vorstelijk gebruik neef en nicht van elkaar.

Dit is artikel nummer 3 in de reeks van 11 incestueuze relaties uit de geschiedenis.

Van links naar rechts: prins Alfred en prins Edward; Victoria en Albert; prinsessen Alice, Helena en Victoria. Door Franz Xaver Winterhalter, 1846. Bron: wikimedia commons.

Wat is hemofilie?

Hemofilie of bloederziekte is een erfelijke stoornis in de bloedstolling. Het bloed kan niet goed stollen omdat een bepaalde stollingsfactor in het bloed ontbreekt. Kleine wonden zoals een snee of bloedneus blijven lang bloeden. Het kan dagen duren voordat een wondje dicht is. Dodelijk is dat niet. Gevaarlijker zijn bloedingen in het hoofd of in gewrichten. Die kunnen leiden tot blijvende invaliditeit. Inwendige bloedingen kunnen ook voorkomen, in de regel na ongevallen. Die zijn zeer pijnlijk.

Victoria en Albert hadden meer kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen die geen hemofilie hadden dan degenen die het wel hadden, maar toch was het aandeel nakomelingen met de bloederziekte groter dan normaal. Ongeveer 1 op de 10.000 mensen heeft tegenwoordig een vorm van hemofilie.

Het risico op erfelijke ziektes neemt toe bij voortplanting tussen verwanten, maar bij huwelijken tussen neef en nicht blijft het risico relatief klein. Al zorgen generaties van opeenvolgende inteelt wel degelijk voor meer erfelijke aandoeningen.

Leopold was getrouwd met Helena van Waldeck-Pyrmont. Helena was een jongere zus van Emma van Waldeck-Pyrmont. Emma was de tweede vrouw van koning Willem III van Nederland en moeder van Wilhelmina. Ons kent ons. Bron en copyright Historiën.

Neven en nichten: inteelt of incest?

Huwelijken tussen neven en nichten bevinden zich in historische en culturele zin in een moreel schemergebied.

Op dit moment is een huwelijk tussen neef en nicht in Nederland in principe toegestaan. Wettelijk is er bij voortplanting tussen neef en nicht dus geen sprake van incest. Inteelt is het wel. Voor 1970 was een neef-nichthuwelijk verboden en in de afgelopen jaren zijn pogingen gedaan om het opnieuw te verbieden.

In het grootste deel van de wereld is een neef-nichthuwelijk legaal. Historisch gezien was dit meestal ook zo. Zo heeft dezelfde Hendrik VIII die zijn vrouw Anna Boleyn dodelijk beschuldigde van incest met haar broer het huwelijk tussen neef en nicht in Engeland gelegaliseerd in de zestiende eeuw.

In de Europese koningshuizen waren huwelijken tussen neven en nichten heel normaal. Het huwelijk tussen Victoria en Albert past in het plaatje.

Laatste vorst van het Huis Hannover

Foto van koningin Victoria voor haar diamanten jubileum (vijftig jaar) als vorstin in 1897. De foto werd gemaakt in 1893 door W & D Downey. Bron: wikimedia commons.

Victoria was de laatste vorst van het Huis Hannover. Toen haar oom koning Willem IV (geboren in 1765) in 1837 stierf, volgde zij hem op als koningin van Engeland omdat hij geen wettige levende kinderen had. Hij had wel tien onwettige kinderen met de Ierse actrice Dorethea Bland (1761-1816). Zij was bekender onder haar artiestennaam Mrs. Jordan.

Victoria volgde haar oom dan wel op als vorst van Engeland, maar diens jongere broer, Ernst August, werd op hetzelfde moment koning van Hannover. De Duitse (Salische) wet stond namelijk geen vrouw op de troon toe. Na haar dood in 1901 kreeg het Britse koningshuis de naam van haar man: Saksen-Coburg en Gotha. Vanwege associaties (en familiebanden) met de Duitse vijand tijdens de Eerste Wereldoorlog wijzigde koning George V in 1917 de naam in Huis Windsor. Zo heet het Engelse koningshuis nu nog.