Vrede van Utrecht (1713)

Het is 300 jaar geleden dat de Vrede van Utrecht werd getekend. Welke oorlog die vrede beëindigd? Waar die vrede voor staat? Daar geeft De vrede van Utrecht (1713) antwoord op.


Het geweld aan festiviteiten in het Oranje-jubeljaar 2013 barst los. Het is 200 jaar geleden dat een Oranje op de troon kwam; de ongeplande troonswissel zet het geheel nog de nodige luister bij. Naast dit Oranjegeweld staat de viering van de Vrede van Utrecht. Het is 300 jaar geleden dat gezanten uit de Republiek, Engeland, Pruisen vredesverdragen opstelden met Frankrijk en Spanje om een punt te zetten achter de Spaanse Successieoorlog.

Einde status Gouden Eeuw

Zowel de oorlog als de Vrede heeft geen plaats gekregen in het Nederlandse historisch bewustzijn. De auteurs David Onnekink en Renger de Bruin van De Vrede van Utrecht geven aan dat “de vrede tevens het einde van haar status als grote mogendheid die ze in de Gouden Eeuw geweest was”. Dat geeft natuurlijk weinig reden voor een goede pers. Het maakt het geen minder interessant onderwerp. Volgens de auteurs was de oorlog ‘Wereldoorlog 0.1’ en de Vrede een ‘mijlpaal in de Nederlandse en zelfs Europese en wereldgeschiedenis’.

Lodewijk XIV

Welke kwalificatie je het ook geeft, het is duidelijk dat de opvolging van de Spaanse koning Karel II (†1700) de gemoederen van de Europese staten verhitte. In de geallieerde landen (de Republiek, Engeland en Oostenrijk) zagen ze met lede ogen toe dat de Franse koning Lodewijk XIV “weinig goeds in de zin had” nu zijn oog was gevallen op Spanje.

Vredescongres

In het compacte De Vrede van Utrecht (120 pag.) komt het verloop van de oorlog ter sprake; evenals hoe de publieke opinie erop reageerde. Uitgebreide aandacht is er voor de plaats waar het vredescongres plaatsvond dat een einde moest maken aan de strijd: Utrecht. Waarom de keuze op Utrecht viel, is niet uit de bronnen op te maken, maar dat de impact van de komst van tientallen internationale diplomaten en hun gevolg groot was voor de provinciestad, is evident. Zo bewijst ook de Amoureuze en pikante geschiedenis van het congres en de stad Utrecht.

Herdenking

Een apart hoofdstuk is er voor ´Herdenking en herinnering´. Deze is de eerste drie eeuwen op zijn minst bescheiden te noemen. In 2013 is dat anders, zij het op plaatselijke, hooguit regionale, schaal. Utrecht viert vrede en als je wilt weten waarom dan is dit boek een geschikt startpunt.

David Onnekink en Renger de Bruin
De Vrede van Utrecht (1713)
Zeven Provinciën Reeks, deel 32
ISN 978 90 8704 312 4, € 14,-
ingenaaid, geïllustreerd, 120 blz.,
Uitgeverij Verloren

Leon Mijderwijk

Leon Mijderwijk (1975) studeerde voor Leraar Geschiedenis 2e graads aan de HU en deeltijd Geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht. Zijn aandacht gaat uit naar de vroege middeleeuwen, in het bijzonder van Engeland. Hij schreef artikelen en recensies voor Westerheem, Archeologie Magazine, So British & Irish, Muntkoerier en Filatelie. Leon is redactiemedewerker van het Detectormagazine en Historiën-redacteur. Hij onderhoudt contact met diverse uitgeverijen, archeologen en historici.

More Posts

Schrijf je in voor TOEN!