Vandaag in 1222 overlijdt Willem I graaf van Holland. Wie was deze bestuurder en kruisridder? Willem streed tegen het water en gaf Holland vorm.

Willem en het water

Al eeuwenlang probeerden de kustbewoners de invloed van de zee in te dammen met behulp van dijken en polders. Toch had zij bij springvloed en storm vrij spel. Willem I graaf van Holland nam de volgende maatregelen:

• Hij damde de rivier het Spaarne letterlijk in.
• Hij liet de weggespoelde Zwammerdam herstellen.
• Hij regelde structureel onderhoud van dijken en dammen. De boeren uit de omgeving werden hiermee belast. Uit deze primitieve organisatievorm zouden de hoogheemraadschappen voortkomen.

Voordat Willem I graaf van Holland zijn rol als grondlegger van waterstaatkundige werken kon spelen, moest hij eerst zijn politieke toekomst bevechten.

Dirk VII

Willem was de tweede zoon van graaf Floris III (ca. 1140-1190). Tweede zonen moesten in de middeleeuwen meestal op hun beurt wachten. Tenzij ze zelf actie ondernamen.

Als jonge man (hij werd rond 1175 geboren) vergezelde Willem zijn vader tijdens diens deelname aan de Derde Kruistocht (1189-1192). Floris III stierf in 1190 en werd begraven in Antiochië. Vervolgens werd Willem toen hij naar huis reisde in Frankrijk gevangen genomen. Het duurde tot 1191 voordat hij naar Holland terugkeerde.

Na thuiskomst raakte hij een aantal keren in conflict met zijn oudere broer Dirk VII die hun vader als graaf was opgevolgd. De broers leefden op gespannen voet met elkaar.

Loonse oorlog

Toen Dirk VII in 1203 overleed, wilden zowel Willem als zijn nicht Ada, de dochter van Dirk, in zijn voetsporen treden. Haar man Lodewijk, graaf van Loon, maakte namens Ada aanspraak op de positie van graaf van Holland. Daarom heten de twisten die het gevolg waren van de opvolgingskwestie wel de “Loonse oorlog”. Tijdens deze oorlog werd Willem gesteund door de machtige hertog Hendrik II van Brabant.

Toch werd het conflict pas beslist toen Lodewijk in 1218 stierf. Niets en niemand stond Willem meer in de weg en hij werd eindelijk graaf van Holland.

Willem I graaf van Holland

Behalve dat hij de strijd met het water aanging verleende Willem I graaf van Holland ook stadsrechten aan:

• Dordrecht
• Geertruidenberg
• Middelburg
• Domburg
• Westkapelle

Excommunicatie en Vijfde Kruistocht

In 1216 nam Willem deel aan de expeditie van de Franse koning Lodewijk VII (1187-1226) naar Engeland. Toen Lodewijk VII er vervolgens niet in slaagde om Jan zonder land de Engelse troon te ontnemen, strafte de paus Willem voor zijn aandeel in deze expeditie door hem te excommuniceren. Jan zonder land was namelijk een leenman van de paus.

Om boete te doen en zijn uitsluiting van de katholieke kerk ongedaan te maken nam Willem met een leger deel aan de Vijfde Kruistocht (1213-1221). Hij voer in 1217 naar Lissabon en voerde in Portugal oorlog tegen de Moren. Als dank voor enkele overwinningen bood de Portugese koning de kruisridders land in Portugal aan. Vele accepteerden dit, waardoor het leger van Willem mankracht verloor.

Uiteindelijk kwam het leger in 1218 aan bij Akko. In 1219 droeg het bij aan de inname van de Egyptische stad Damiate. Vervolgens stelde de Egyptische sultan al-Kamil voor om Jeruzalem te ruilen tegen Damiate. Toen de pauselijke afgezant Pelagius dit weigerde, besloot Willem woedend om met zijn leger naar huis te gaan.

Willem I graaf van Holland overleed op 4 februari 1222 in Holland.

Wist je dat de kleinzoon van Willem I bijna keizer werd?

Deze kleinzoon was Willem II (ca. 1227-1256). Als rooms tegenkoning kreeg hij eind 1255 een uitnodiging om zich in Rome tot keizer te laten kronen. Voordat hij zou afreizen, wilde hij echter nog een klein territoriaal probleem oplossen: de onderwerping van de West-Friezen. Zijn ridders waren in moerassig gebied geen partij voor woedende boeren. Zij sloegen Willem bij Hoogwoud dood.

Lees meer op Historiën over Willem II.

Bronnen

Jansen, H.P.H, Geschiedenis van de middeleeuwen (Tiende druk, Utrecht 1995)
Horst, Han van der, De vaderlandse geschiedenis van de prehistorie tot nu (Amsterdam 2009)
Wikipedia

[bol_product_links block_id=”bol__selected-products” products=”1001004010938807,666754104,9200000012522930,1001004010498761,9200000011320886,1002004013673556″ name=”Willem I graaf van Holland” sub_id=”” link_color=”E94C00″ subtitle_color=”E94C00″ pricetype_color=”000000″ price_color=”E94C00″ deliverytime_color=”C20318″ background_color=”FFDF80″ border_color=”E94C00″ width=”600″ cols=”3″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]