Willem II, graaf van Holland en Roomskoning
De bundel Willem II graaf van Holland en Roomskoning is een kort maar krachtige zoektocht naar een koningsgraf in Middelburg.
If history. Als dit niet zo was gegaan, dan was de geschiedenis heel anders gelopen. Het kan mij over het algemeen niet bekoren. Maar bij sommige gebeurtenissen ‘schreeuwt’ de loop van het verleden gewoonweg om de vraag “wat als…”. Ik heb dat in ieder geval met de Hollandse graaf Willem II (1227-1256). Hij was naast graaf van Holland ook Roomskoning en stond aan de vooravond van het keizerschap. De paus had hem al in Rome uitgenodigd voor de plechtigheid waarbij Willem tot keizer zou worden gekroond.
Westfriezen
In het noorden van zijn graafschap roeren de Westfriezen zich. Een keizer die zijn eigen volk niet in bedwang kan houden; dat staat slecht op je cv. Willem besluit in de winter van 1256 om de Westfriezen te onderwerpen. Overmoedig rijdt hij met zijn paard het ijs op. Het ijs breekt. De opstandelingen stromen toe en doden Willem. Wat als… Willem minder overmoedig was geweest, of het ijs gewoon sterker was geweest? Was Holland dan het centrum van het keizerrijk geworden? Was Willem II dan meer geweest dan wij hem vooral kennen, als de vader van Floris V?
Floris V
Leuke vragen maar weinig zinvol want de geschiedenis liep anders. Historicus-archeoloog E.H.P. Cordfunke houdt zich liever bezig met het onderzoek naar de geschiedkundige werkelijkheid. Wat gebeurt er met Willems lichaam na zijn dood? Zijn zoon Floris V onderneemt actie om wraak te nemen voor zijn vaders dood. Hij geeft Willem II een waardige begrafenis in de abdijkerk van Middelburg. De kerk heeft door de eeuwen heen het nodige meegemaakt waaronder verwoestingen door brand en oorlogsgeweld. Dan kan een menselijk overschot weleens uit het oog worden verloren. Zijn de vermeende botten van Willem II wel echt zijn resten? Of zijn ze van zijn broer Floris de Voogd die bij een toernooi om het leven kwam? Eerder onderzoek heeft plaatsgevonden maar nieuwe wetenschappelijke technieken bieden nieuwe mogelijkheden om de waarheid te achterhalen.
Cordfunke
De bundel Willem II graaf van Holland en Roomskoning, Een zoektocht naar het koningsgraf in Middelburg bestaat uit een achttal hoofdstukken waarbij inleiding, historische context en nabeschouwing van de hand van Cordfunke zijn. De verslagen van het fysisch antropologische onderzoek en het DNA onderzoek zijn respectievelijk van George Maat en Eveline Altena, Risha Smeding en Peter de Knijff. Allen hebben oneindige uitweidingen vermeden. Knap, want hoe minder er historisch bekend is hoe meer er soms om de hete brij heen wordt geschreven. Dhr. Cordfunke lijkt daar wars van te zijn, gezien ook zijn andere publicaties, onder meer Floris V.
Willem II graaf van Holland en Roomskoning is een boek van 96 pagina’s. Door vormgeving en hardcover is het ook uiterlijk gezien een aanwinst voor de boekenkast over middeleeuws Holland en Zeeland. Na het lezen blijft toch een vraag hangen. Wat als Willem echt keizer was geworden; zou hij dan ook in Middelburg zijn begraven?
E.H.P. Cordfunke
Willem II graaf van Holland en Roomskoning, Een zoektocht naar het koningsgraf in Middelburg
(Zutphen 2013)
ISBN 978 90 5730 922 9, € 19,95
Walburg Pers