Aanloop naar de Eerste Wereldoorlog: 28 juni 1914
Het is dit jaar 100 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog begon. Erlend van Ark, schrijver van het boek ‘De eerste Wereldoorlog in begrijpelijke taal’, houdt vanaf 28 juni op zijn blog en op historiën een dagboek bij over de belangrijke gebeurtenissen die de Eerste Wereldoorlog vorm geven. Te beginnen met zondag 28 juni 1914: de dag van de moord op kroonprins Franz Ferdinand en zijn vrouw Sophie Chotek.
Sarajevo, pang! pang! Een grote schok ging vanochtend door Sarajevo. Met twee doffe knallen heeft een onbekende Bosnische student een einde gemaakt aan de levens van de Oostenrijkse troonopvolger Frans Ferdinand en zijn vrouw Sophie Chotek. Wat zijn motieven zijn, is nog niet duidelijk maar de plaatselijke politiechef vermoedt dat de student, ene Gavrilo Princip, een radicale nationalist was die de Oostenrijkse annexatie van Bosnië niet kon verkroppen.
Het kroonprinselijk paar was vandaag op bezoek in Sarajevo, de hoofdstad van Bosnië dat in 1908 onderdeel van het keizerrijk Oostenrijk-Hongarije is geworden. Het bezoek is slecht getimed. Op 28 juni herdenken de Bosniërs hun nederlaag tegen de Ottomanen in 1389, de Slag op het Merelveld. Na deze oorlog werden zij door de Ottomanen onderworpen. Nu, ruim vijfhonderd jaar later komt een tweede grootmacht en overheerser op bezoek. De Bosnische nationalisten moeten niks van de Oostenrijkers hebben en zien hun land liever samengaan met buurland Servië, hun Slavische broeders. De Oostenrijkers lijken zich niet te bekommeren om deze gevoeligheden.
Bovendien zijn ze zich niet bewust van de gevaren die het bezoek met zich mee kunnen brengen. Het parcours door de stad wordt in een open (!) auto afgelegd en er is bijna geen politie op de been. Het gaat vrijwel meteen mis. ’s Ochtends worden bommen naar de auto gegooid waarbij enkele toeschouwers gewond raken. Als het echtpaar bij het stadhuis aankomt onderbreekt Frans Ferdinand het welkomstwoordje van de burgermeester: ‘Wij komen hier vriendschappelijk op bezoek en u ontvangt ons met bommen?!’.
Er wordt besloten de tour gewoon door te laten gaan en geen extra veiligheidsmaatregelen te treffen. De enige wijziging komt op initiatief van Sophie, zij wil de gewonde toeschouwers bezoeken dus wordt de route verlegd richting het ziekenhuis.
Maar omdat de chauffeur niet op de hoogte was gebracht van deze verandering, reed hij de eerder geplande route totdat hij de wagen moest omkeren richting het zekenhuis. Op het moment dat de auto keert, komt een jongeman van 19, Gavrilo Princip, net uit een café lopen. Het is ongeveer tien voor elf. Hij aarzelde niet, trekt zijn pistool en lost twee schoten, één op Frans Ferdinand en één op diens vrouw. Sophie sterft vrijwel meteen. Frans Ferdinand zegt nog: ‘es ist nichts, es ist nichts, Sopherl! Sopherl! Sterbe nicht! Bleibe am Leben für unsere Kinder!’. Daarna sterft ook hij.
Princip wordt meteen na zijn daad gearresteerd. Zijn pistool werd door omstanders uit zijn handen geslagen en zijn zelfmoordpil bleek niet te werken. Vervolgens moest hij uit de klouwen van de woedende menigte worden gered, anders was hij zeker ter plekke gelyncht. Ook een aantal andere verdachten van de aanslagen vroeger in de ochtend zijn inmiddels ingerekend. Een onderzoek is gestart… .
Hierboven de arrestatie van een van de aanslagplegers. Bron: wikipedia.
Bekijk ook het volledige overzicht van de aanloop naar de Eerste Wereldoorlog
[bol_product_links block_id=”bol_53aec91599e85_selected-products” products=”9200000014231745,9200000011489395,1002004007442672″ name=”Eerste Wereldoorlog” sub_id=”” link_color=”E94C00″ subtitle_color=”E94C00″ pricetype_color=”000000″ price_color=”E94C00″ deliverytime_color=”C20318″ background_color=”FFDF80″ border_color=”E94C00″ width=”600″ cols=”3″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]
